Polen en de Baltische staten: 15 dagen – Kras (8)

Dag 8: KGB museum – Trakai – Rumsiskes – Kaunas

Vorig jaar ben ik verschillende keren in Vilnius geweest tijdens de reis Baltische staten en elke keer, op weg van het centrum naar het hotel, kwam ik langs het voormalige KGB gebouw, nu Genocide museum. Dat was steeds op maandag (dus dicht) maar de reis is nu een dag verzet, dus ik dacht: eindelijk kan ik het museum bezoeken! Blijkt het maandag en dinsdag gesloten te zijn en werd het tijd om een plan B bedenken. We hebben vandaag niet zo veel kilometers af te leggen en na overleg besluiten we om samen deze kans te benutten en en bezoek te brengen.

Het museum gaat om 10 u open en met de koffers in de bus laten we ons brengen naar de voordeur. Op de gevel staan in tegels allemaal namen en data van slachtoffers.  De Gestapo gebruikte dit gebouw tussen juni 1941 en juli 1944, Zij namen in die tijd bijna 30.000 mensen gevangen en brachten hen naar concentratiekampen – brachten 240.000 mensen om waaronder 200.000 Joden en nog eens 60.000 werden naar werkkampen gestuurd in Duitsland.

Later neemt de Sovjet Unie het gebouw in tussen 1944 en 1953 worden 186.000 mensen gevangen genomen – 118.000 naar kampen in Siberië gestuurd en ook nog eens 20.000 partizanen worden gedood.

Later tot aan eind jaren ’80 worden er nog eens duizenden om politieke redenen gearresteerd en afgevoerd. We zien cellen – verhoorkamers (met je voeten in ijs staan in de winter o.a.) – martelkamers – filmpje over executies en ook informatie over het verzet van de Litouwers. Zeer aangrijpend en onbegrijpelijk dat dit zo lang nog heeft kunnen gebeuren.

Om 11 uur en diep onder de indruk vervolgen we onze weg. De waterburcht in Trakai is ons volgende doel en specifiek de waterburcht, opgetrokken in baksteen en gotisch. Het ligt prachtig op een merenplateau. Het is tevens een Historisch museum en was vroeger een residentie voor de grootvorsten. Uit de 14e eeuw en al in de 17e eeuw deels verwoest en in de 19e eeuw weer hersteld en in de jaren ’50 van de vorige eeuw gerestaureerd.

In het stadje vele houten huisjes die zijn van de Karaïm, een Joodse groep die vroeger wel het oude testament erkenden maar niet de Talmoed. Komen uit Turkije en de Krim en werden als gevangenen meegenomen maar later als bewakers van de burcht aangesteld. Hun specialiteit om te eten is de “kibinai” een soort vleespasteitjes.

Ons laatste bezoek voor vandaag is aan het openluchtmuseum in Rumsiskes. De oude stad Rumsiskes moest in de jaren “50 wijken voor een stuwmeer en werd afgebroken. Er kwam een nieuwe stad maar ook van heinde en verre (en van het oude Rumsiskes) kwamen huizen – boerderijen – kerkjes – molens etc. en in et midden van het gebied werd een dorpsplein nagebouwd. Het ligt in een prachtig gebied met weides – bossen – weggetjes maar het openluchtmuseum wordt maar heel weinig bezocht. Het is dan ook heel rustig en we zitten nog in het voorseizoen.

Het laatste ritje voor vandaag is naar Kaunas, de 2e grote stad in Litouwen en tussen beide wereldoorlogen de hoofdstad van het land. Maar het bezoek eraan is gepland voor morgenochtend