De Friese Elfsteden en hun speciale fonteinen uit 2018: 3 – 16 september 2020 (3)

6 september: Sneek en IJlst

Zoals gewoonlijk gaan we na het ontbijt weer op tijd vertrekken want we willen een plaatsje bemachtigen bij de Jachthaven in het centrum van Sneek en daar kunnen slechts 6 campers staan pal. Je staat daar pal aan het water met een mooi uitzicht en alle voorzieningen zijn aanwezig met zelfs wasmachine en droger. Maar wij zijn pas net onderweg dus hoeven nog even niet de was te doen. Bij aankomst is alles nog bezet als we de jachthaven binnenrijden maar 1 man wenkt ons en vertelt dat hij binnen een kwartiertje vertrekt! Wat een geluk en het is zelfs een plekje zonder buren met uitzicht op de haven en het water ‘de waldfeart” met ophaalbrug. Dus na even wachten kunnen we indraaien – stroom aansluiten en natuurlijk koffie.

Er dreigen vandaag buien dus we gaan op tijd de stad in. Het is maar een klein stukje lopen naar de stadsgracht en waar die uitloopt in de kolk is de beroemde Waterpoort, hét symbool van de stad en 1 van de 2 overgebleven poorten van de vestingwerken uit eind15e eeuw. Sneek heeft 34000 inwoners met een historische binnenstad vlakbij het Sneekermeer (Sneekweek en Skutsje zeilen) Het is zeer druk op het water en de ophaalbruggen draaien overuren. Sneek ontstond in de 10e eeuw: Sneek = Ter Snake = op een hoger gelegen landtong. Eind 13e eeuw brandde een groot deel van de stad af en moest worden herbouwd. Stadsrechten werden verleend in de15e eeuw en daarmee werd Sneek een van de 11 steden.

Bij de Waterpoort is het druk met fotograferende mensen – wij natuurlijk ook, maar we zijn ook onderweg naar de 2e fontein: Fontein van Fortuna van de Duitse beeldhouwer Stephan Balkenhol. Het is een mannenfiguur (Fortuna is toch Vrouwe Fortuna????) op een gouden bol en met een hoorn op zijn schouder = de Hoorn des overvloeds en het overtollige water stroomt uit over het water. Als je voor het beeld staat, midden in het water, heb je uitzicht op de Waterpoort erachter. Het is een kleine bescheiden fontein en dat zou staan voor de Calvinistische trekken van de mensen.

We gaan verder met de wandeling door het historische centrum met vele mooie panden – een aantal grachten – volle terrassen – een mooi stadhuis – de Grote of Martinuskerk met losstaande toren – een voormalige gevangenis, nu horeca – de allereerste winkel van C&A die hier in 1861 werd geopend etc. ook diverse 3D tekeningen hier en daar op straat. Sneek is ook de stad waar de King pepermunt vandaan komt – de Berenburg en de allereerste Japanse fabriek ooit gevestigd in Nederland staat hier: de ritsenfabriek Yoshida.

We zijn op tijd terug voor de regenbuien die losbarsten en wij vermaken ons even met de Formule I op tv. Later op de middag wordt het tijdelijk droog en besluiten we te fietsen naar IJlst, langs het water Geeuw. Dat is namelijk de 3e stad van de Elfstedentocht en daar staat dus de 3e fontein: Rikka – de onsterfelijke bloemen. Die bevindt zich niet midden in het historisch centrum maar bij de Houtzaagmolen De Rat uit 1828. Over deze fontein is niet gediscussieerd, iedereen vindt hem mooi en de ontwerper is de japanner Shinji Ohmaki en is geïnspireerd op de bloemsierkunst Ikebama. Rikka betekent staande bloemen en hij heeft vergeten bloemen gebruikt (5) – planten (7) en vlinders (3) en deels heeft hij het staal gebruikt wat het ijzer is van de schaatsen. In Ijlst stond namelijk tot niet zo heel lang geleden de fabriek Nooitgedagt voor gereedschap – houten speelgoed – schaatsen.

De fabriek is er niet meer maar de schoorsteen is gerestaureerd en is nog te zien in het centrum. IJlst ligt dus aan de Geeuw en in het centrum mondt de rivier Ee uit in de Geeuw. IJlst heeft stadsrechten sinds eind 13e eeuw als 4e stad in Friesland. Vroeger was er veel scheepsbouw en de Oude Ee was een rivier tussen de Zuiderzee en de Middelzee. Een deel van de Ee is te zien in het centrum en loopt als een soort gracht door het stadje. Heel bijzonder hier is dat de huizen een trottoir hebben, dan de weg en de voortuinen van de huizen zijn min of meer de oevers van de Ee: Bleken – Voortuinen. Hier werd vroeger de was gebleekt op het gras. Hier zijn ooit delen van de Kameleonfilms opgenomen. Het begint weer te regenen en we gaan snel terug naar Sneek, naar de camper om wat te eten. Als het donker is nemen we nog even de fietsen om wat foto’s te maken van de verlichte Waterpoort en de huizen langs de kade.

Morgen gaan we naar eerst een bezoek brengen aan de stad Sloten en daarna naar Warns. we proberen hier opnieuw een plekje aan het water te hebben aan de jachthaven, deze keer aan het Johan Friso kanaal. Kunnen we fietsen naar zowel Stavoren als naar Hindeloopen