Parels van Portugal 15 – 24 oktober 2019. Kras natuurlijk (8)

Dag 9: Lissabon (23 oktober)

De laatste volle dag alweer. We gaan de highlights van Lissabon bezoeken en dat gaat voor de middag samen met een stadsgids. De spreuk voor Lissabon geldt: wie Lissabon niet gezien heeft, heeft niets gezien!! Zeker is dat de stad, ook vanwege zijn ligging op de noordoever van de Taag, een van de mooiste hoofdsteden is in Europa (die mening deel ik ook hoewel ik ook vele andere zeer waardeer). De stad is samengesteld uit verschillende delen (men zegt dat de stad op 7 heuvels is gebouwd net als Rome) en die hebben vaak nog hun eigen dorpskarakter behouden. Zo is er b.v. de Moors aandoende volkswijk Alfama – de Ciudad baixa met straten als op een schaakbord – de boulevards van de wijk Rossio en natuurlijk Belem.

1 nov. 1755 heeft zich een ramp voorgedaan in de stad: de grote aardbeving op Allerheiligen en om half 10 in de ochtend. De kerken zaten vol toen de schokken begonnen – er kwamen wervelwinden en tsunami’s en de stad werd voor 2/3e verwoest. De omgevallen kaarsen in de kerken zorgden voor talloze branden en er vielen tussen de 30.000 en 60.000 slachtoffers. Alleen de wijken Alfama en Belem bleven gespaard. De wederopbouw kwam in handen van de toenmalige 1e minister: Marques de Pombal en hij ontwierp de Ciudad Baixa: rechthoekig grondplan als een schaakbord. Na 10 jaar was de stad weer herrezen.

Wij beginnen ons bezoek in de wijk Alfama (van het Arabisch al-hamma = de waterbron). Vroeger de medina, in de Moorse tijd, en later de wijk voor welgestelde Joden en christenen. De meeste huizen die er staan zijn uit de 16e eeuw en het is een kleurrijke en sfeervolle volkswijk met kleine winkeltjes en restaurantjes en divers gelegenheden om naar de fado te luisteren (incl. diner). Op de muren in se straten zijn foto’s opgehangen van markante personen uit de wijk. De oude mensen die er nog wonen betalen een lage huur maar als er iets vrijkomt wordt het overgenomen door yuppen of door mensen die het gaan verhuren bij de Airbnb. Aan het begin van de wijk is het fado-museum. We rijden een beetje langs de oever van de rivier naar het westen en zien o.a. de kathedraal – de ciudad baixa met de winkelstraten en de Arco Monumental (triomfboog) ter herdenking aan het herstel van de stad. Het plein ervoor is praca do comercio (in de volksmond paleisplein). Hier stond vroeger het koninklijk paleis wat werd verwoest in de aardbeving. Hier werd in 1910 de republiek uitgeroepen en langs het plein staan een aantal ministeries. De kades zijn voor een groot deel opgeknapt en de pakhuizen zijn veranderd in café’s – restaurants – designwinkels etc. Wij rijden onder de hangbrug door waar we gisteren overheen zijn gekomen en langzaamaan komen we in de Belemwijk.

Belem = Bethlehem. Dit was vroeger de voorstad van Lissabon en in de 15e eeuw was dit een vissersdorp met een haven. Er werd hier toen een kapel gebouwd, in opdracht van Hendrik de Zeevaarder, en hier werd dan voor vertrek gebeden door de zeevaarders. In de Gouden eeuw vertrokken namelijk de boten voor de ontdekkingsreizen hiervandaan. Op die plek staat nu het Mosteiro dos Jerónimos, gebouwd na 1500 in opdracht van koning Manuel I toen Vasco da Gama terugkwam van zijn reis naar India. Het is een kerk met een klooster en het gebouw heeft de aardbeving overleefd.

Hier is het druk met bussen want iedereen wil hier hetzelfde bewonderen. Ook wij gaan even in de rij voor het bezoek aan de kerk. Per 10 minuten mogen een aantal mensen naar binnen en het gaat nog redelijk snel. Binnen en buiten is alles versierd in de typische Manuelinostijl met veel verwijzingen naar de scheepvaart en ontdekkingen: touwen – ankers – planten – bloemen etc. In de kerk is de graftombe van Vasco da Gama en van de dichter Camoes en in het koor zijn de graven van koning Manuel met zijn vrouw – zijn zoon Joao III en zijn vrouw. Het scheepvaartmuseum is in een deel van het voormalige klooster en daar houden we even een koffiepauze (met evt. een heerlijke pasteis de Belem) voor we verder gaan. We moeten naar de waterkant maar er ligt een spoorlijn tussen en het viaduct is afgesloten dus we moeten een stukje omrijden.

We houden daarna bij de Torre de Belem een fotostop. Er staat een hele lange rij mensen om naar binnen te gaan maar wij blijven buiten. De toren is gebouwd begin 16e eeuw als een fort midden in de rivier. De Taag was toen namelijk veel breder en liep langs het klooster. Het fort moest de piraten buiten houden en door aanslibbing staat de toren nu bijna aan de kade. In de toren was vroeger een wapenarsenaal – kruitkamer – provisieruimte en in de kelder was een gevangenis. De gouverneur zat op de 1e etage en ook in de toren een koningszaal en een kapel.

Hier vlakbij stoppen we nog een keer bij het Monument van de ontdekkingen: gebouwd in 1960 ter herdenking van 500 jaar sterfdag Hendrik de Zeevaarder. Het herinnert aan de zeevaarders – ontdekkingsreizigers – cartografen etc. het heeft de vorm van de voorsteven van een karveel met Hendrik op de punt en een aantal ontdekkingsreiziger ernaast: Vasco da Gama – Magalhaes etc – Manuel I met de hemelglobe en zelfs de koningin die de zeelieden komt uitzwaaien. Op de vloer voor het monument een grote windroos met de ontdekkingsroutes

Hierna gaan we weer richting de stad en stoppen we nog even voor een foto bij het Park Eduardo VII. We hebben hier uitzicht op de Ciudad Baixa en vervolgens gaan we richting Praca Marques de Pombal en de Avenida da Liberdade. De bus mag stoppen om ons uit te laten stappen vlakbij het station Rossio. De rest van de middag is ter vrije besteding. Het is mooi weer en dus gaan velen wandelen – terrasje pikken – winkelen – trammetje nemen etc. totdat we rond half 6 weer worden opgehaald om naar het hotel te rijden. Ik dwaal ook heerlijk door de stad en ga in een klein restaurantjes sardientjes eten. Op gezette tijden komt hier een oud trammetje voorbij. En later stop ik nog even voor een heerlijke pasteis: de mensen staan ervoor in de rij.

Vrije avond om heerlijk uit eten te gaan en de koffer moet gepakt worden!!

Dag 10: terugvlucht of naar Cascais (24 oktober)

Ik ga vandaag naar huis met een deel van de groep maar een aantal hebben de reis verlengd en gaan nog 5 dagen naar een mooi hotel in Cascais. De meesten ontbijten uitgebreid en niet al te vroeg want om 12 uur komt de bus voorrijden om ons naar het vliegveld te brengen. De verlengers gaan ons uitzwaaien. In de bus krijg ik nog lovende woorden van een gast (nog dank daarvoor) en dan nemen we afscheid van elkaar. Ik neem de groep mee om in te checken bij een aparte balie voor groepen en dan is het wachten begonnen. We kunnen nog wat eten en drinken (in het vliegtuig krijgen we ook nog wat te eten) maar de vlucht vertrekt op tijd. We kunnen allemaal terug kijken op een prachtige reis dwars door Portugal. Hopelijk word ik volgend jaar weer een keer op deze reis ingedeeld.

Met de feestdagen ga ik werken aan de Costa del Sol. 12 dagen verblijf ik met een grote groep in hotel VIK in Cala de Mijas. Hiervandaan maken we (bijna) elke dag een rit naar o.a. Málaga – Córdoba – Granada – Gibraltar – Nerja – Ronda – Mijas. Ik vertrek 22 dec. en de reis duurt tot 2 jan. Kerst en Nieuwjaar dus in Spanje: 12 druiven eten om middernacht om geluk te hebben in 2020. Ik hou jullie op de hoogte! Er zal wellicht een blogje volgen over de mooie verlichte steden tijdens de feestdagen. Programma voor mij voor 2020 staat nog niet vast.

Voor nu: Feliz Navidad y próspero Año Nuevo!!!!